ENAKMEN MAHKAMAH ANAK NEGERI 1992
KAEDAH-KAEDAH MAHKAMAH ANAK NEGERI
(UNGANG-UNDANG ADAT ANAK NEGERI ) 1995
Pada menjalakan kuasa-kuasa yang diberikan oleh seksyen 30 enakmen mahkamah anak negeri 1992,Yang dipertua Negeri telah membuat kaedah-kaedah berikut.
Bahagian i
Permulaan
1.Kaedah-kaedah ini boleh dinamakan kaedah-kaedah anak mahkamah anak negeri (undang-undang Adat Anak Negeri ) 1995 dan hendaklah mula berkuatkuasa pada tarikh penyiaran dalam warta
2.dalam kaedah-kaedah ini,melainkan jika konteksnya mengkehendaki makna yang lain-
" Babas" ertinya apa-apa pemberian perdamaian mengikut adat pihak yang terkilan yang bertujuan untuk mengekalkan pertalian persahabatan.
"Barang-barang lain" termasuk apa-apa benda,barang kemas,hasil seni,alat,barangan,benda perhiasan,pakaian atau bahan kain yang diiktiraf dibawah adat anak negeri sebagai pengganti pembayaran suatu penalti.
" Binatang " ertinya mana-mana binatang yang jinak atau yang telah atau sedang dijinak untuk tujuan-tujuan kegunaan manusia.
"Bumbung " ertinya suatu alat mengikut adat yang dibina auat dilekat pada suatu harta sebagai pengistiharaan kepada orang awam amnya mengenai pemunyaan harta itu.
"Denda" ertinya satu penalti kewangan yang dikenakan oleh mahkamh selain dari denda adat.
"Denda malu"ertinya satu pampasan adatberkenaan dengan apa-apa perlanggaran undang-undang adat anak negeri yang berkemungkinan mendedahkan pihak yang terkilan kepada kejatuhan maruah,keaiban,hinaan,atau kehilangan kehormatan di hadapan saudara mara atau masyarakat yang kepadanya pihak yang terkilan tergolong.
"Kepanasan kampung" ertinya denda adat berkenaan dengan kesalahan terhadap kesucian atau kehormatan suatu kampung.
"Koimanan" ertinya suatu kerugian atau ganti rugi yang ditanggung disebabkan kemungkiran janji untuk melaksanakan suatu perbuatan.
"Kosoguluanan" ertinya pampasan adat yang kena dibayar oleh seseorang yang berkahwin sebelum abang atau kakaknya.
"lapau" ertinya satu perbuatan bigami atau poligami dan denda mengikut adat yang dikenakan terhadapnya.
" ternakan" termasuk babi,biri-biri,Lembu,kerbau dan kambing.
" Maga'au" ertinya suatu perbuatan mengahwini seseorang lelaki yang adalah suami kepada perempuan lain.
"Mianu-anu" ertinya suatu persetubuhan haran diantara orang-orang yang bukan berkahwin dengan yang satu.
"Mobpoud" ertinya amalan adat berkenaan tempoh berkabung
"Mogundosi" ertinya mana-mana perbuatan,perkataan,bunyi atau isyarat yang bertujuan hendak mengancam dengan kecederaan,kematian atau menamakan ketakuatan.
"Mongintiti" ertinya mana-mana perbuatan,perkataan,bunyi atau isyarat yang bertujuan hendak memalukan atau membangkit kemarahan.
"Pitas" ertinya perkahwinan diantara orang-orang yang mempunyai pertalian persaudaraan sedarah sedaging.
"Sogit" ertinya penalti adat yang berdarah.
"Solod" ertinya suatu perbuatan mengahwini seseorang perempuan yang adalah isteri lelaki lain.
" Sumbang" ertinya perbuatan sumbang kadim diantara orang-orang yang mempunyai pertalian persaudaraan sedarah sedaging.
"Tonduk" ertinya gagang,pancang,piket atau benda seumpama yang ditanam di atas tanah dan menunjuk ke arah suatu harta sebagai pengistiharaan kepada orang awam amnya mengenai pemunyaan harta itu.
"unggas" termasuk ayam,angsa dan itik.
3. Pada menjalankan kuasa-kuasanya di bawah kaedah-kaedah ini,mahkamah boleh,dalam penghakiman bertulisnya,menggunakan mana-mana istilah tempatan berkanaan dengan suatu hukuman atau penalti yang diiktiraf di bawah undang-undang anak negeri di daerah di mana mahkamah itu ditibuhkan.
